Almanya'dan bir araştırma grubu, yenilemeyen yataklarda (talaş vb. benzeri) barındırılan atlar için ortak beslenme uygulamalarının at refahını bozduğunu belirtiyorlar. Araştırmaya göre; ahırda kalan atlara gün boyunca iki veya üç öğün kaba yem verilmesi yaygın bir tutumdur. Atlar mera ortamında yem tüketmeyi tercih ettiklerinden bu durum doğalarına uygun bir seçim değildir görüşü ağırlık kazanmaktadır.

Bunun sebeplerinden biri, çoğu at yenilemeyen yataklarda (altı) barındırıldığında gece boyunca yem alımını çok uzun süre duraklatmaktadır. Araştırma çalışmalarında tespit edildiğine göre, yenilmeyen yataklarda barındırılan atların gece yem alım kesintisinin ortalama 9 saat olduğu görülmüştür.

Uzmanlara göre; “Bir at, yemlenme için doğası gereği alışkanlıkları nedeniyle yaklaşık 9 saatlik gönüllü yem alımı duraklaması yapmaz. Atlar seçim yapabileceği bir ortam varsa doğal şartlar altında yem alımını 4 saatten fazla kesintiye uğratmaz. Doğal şartlar altında, atlar zamanlarının çoğunu yem yemeğe  ve otlamaya harcarlar. Yani, her 24 saatlik sürenin 12 ila 16 saati yemlenme için harcanmaktadır. Bir başka deyişle 24 saatin gündüzlerinin yaklaşık % 60 ila% 70'i ve geceleri ise % 30 ila% 40'ı yem alımına harcanmaktadır.

Kendi doğasına bırakılan ve her zaman beslenebilecek serbest dolaşabilme imkanına sahip olan atlar, yemlenmelerini ahırlarda barındırılanlara oranlandığında yaklaşık 10 öğüne bölerler. Araştırmayı yapan çalışma ekibi, “Ne gündüz ne de gece, atlar yemek arasında 3 ila 4 saatten daha uzun bir süre gönüllü olarak duraklamıyor ve yemini yemede  aceleci davranmıyorlar," diyor ve ilave ediyorlar; “Her atın sürekli kaba yem alması temel ve yüksek öncelikli bir ihtiyaçtır. At refahı söz konusuysa refahı sağlamak için, herhangi bir besleme duraklamasının 4 saatten fazla sürmemesi gerekiyor. Ancak, bu temel ihtiyaç uygulamada sıklıkla ihmal edilmektedir.”

Zaman kısıtlı olarak beslenen ahır atlarının refahını değerlendirmek için bir deney tasarlanmış. Sürekli olarak yemin mevcut olmasının aksine, kaba yem içeren yemlemenin belirli zamanlarda sağlandığındaki atların durumu gözlemlenmiş. Böylece, atların yenilebilir (saman vb.) yatakları üzerindeki yem alım davranışlarının yenilebilir olmayan yataklara göre farklı olup olmadığını analiz edebilmek imkanı sağlanmak istenmiş.

Çalışmada, yenilemeyen yataklarda (talaş vb.) 30 at ve yenilebilir yataklarda (saman vb.) 74 at gözlemlenmiş. Atlar 10 çiftlik arasında dağıtılarak gözlemlenmiş.  Bu araştırma çalışması süresince, tüm atların son akşam kaba yemlemenin öncesinde günde en az iki saat olmak üzere yaklaşık 6 saat serbest olarak otlamasına izin verilmiş.

Araştırmacılar böylece, ek bir kaba yem olmadığında yatakları  talaştan olan ahırlara yerleştirilen atların gece boyunca zorla yem alımı kesintisinin uzunluğunun ne kadar olduğunu değerlendirmişler.

Sonuçlar:

* Zaman kısıtlayıcı beslenme uygulaması ile atların geceleri yaklaşık 9 saat boyunca herhangi bir kaba yemi yiyemediğini gösterdi.
* Yenilemeyen yataklardaki atlar yem alım davranışlarını değiştirdiler. Kaba yemlerini daha hızlı bitirdiler ve yeme sırasında yenilebilir yataklardaki atlardan daha az durakladılar

Bu davranışı “geri tepme etkisi” olarak tanımlandı. “Atın sürekli olarak yem alımına girmesi gibi temel yüksek öncelikli ihtiyacı ihmal edilirse ve atların kaba yemlere (saman) erişimi sınırlıysa, atlar kaba yemlerin yem alımını hızlandıracak ya da neredeyse hiç yiyemiyecektir.”

Bu değişmiş yem alımı davranışı durumu söz konusu olduğunda atların refahının azaldığını görülüyor. Kısacası, atların doğal beslenme ihtiyaçları, kısıtlayıcı bir beslenme programı kapsamında yenilemeyen yataklarda karşılanamamaktadır.

Uzmanlar yenilemez yataklarda barındırılan atların refahında herhangi bir bozulma olmaması için özel besleme modellerinin (örn. Otomatik yem besleme sistemleri) uygulanması gerektiği sonucuna varmışlar. Ayrıca talaş veya saman pelleti gibi yenilmez yataklarda barındırılan atlar için kaba yemle kısıtlayıcı beslenmesinin yetersiz kalacağına da dikkat çekiyorlar.

Araştırmacılar, talaş vb. gibi yataklara yerleştirildiğinde atların samanla kısıtlı olarak beslenebildiğini gösteren önceki araştırmalarda da, yenilebilir yataklara sahip olanlara göre daha sık anormal ve tekrarlayan davranış bozukluğu gözlemlendiğini belirtiyorlar.

Bulgularını tartışmaya açan araştırmacılar, atların fiziksel ve zihinsel sağlığı için sürekli kaba yem alımının öneminin pratikte sıklıkla hafife alındığını söylediler. “Atların sindirim sistemi 24 saatlik güne dağılmış uzun besleme dönemlerine ve sürekli yem alımına adapte edilmiştir. Bundan büyük bir sapma sindirim sürecini bozar ve davranış bozukluklarına ve hatta stereotiplere yol açar. Atların psikolojik ve fiziksel refahına saygı göstermek için, yem alım davranışının atın temel yüksek öncelikli ihtiyacı olduğunun farkında olmak gerekir. Bu çalışma sonucunda elde edilen bulgulara göre aşırı yem alım duraklamaları ağrı, acı ve zarar görme riski içermektedir.

Bu nedenlerden ötürü, bir Alman mahkemesinin (2019, dosya numarası RN 4 K 17.1298, Regensburg İdare Mahkemesi) maksimum yem alımı duraklama süresinin 4 saat olması ve yem alımı süresinin ise en az 12 saat olması gerektiğine dair mahkeme kararı mevcuttur.

Medeni ülkelerin çağdaş insanları aşağıdaki yazıda anlatıldığı gibi at refahı için kararlar alırken biz de bozukluğa zemin hazırlayan hatta bir anlamda yol açan yürütmeyi durdurma kararları peşinde koşuyoruz. Neyse ki devlet eli değiyor da düzeliyor bazı hatalar…