DİĞER

ANKARA – PATAGONYA

finlandiya-ankara-patoganya

İÇİNDE PEMBE VE AYFER'İN DE HİKAYESİ VAR

Finlandiya’da küçücük bir kasaba olan Kuopio’da yoksul bir ailede doğan Yrjö Kauko (1886-1974) son derece başarılı eğitim sürecinin ardından inorganik kimya profesörü olmuş bir isim. Finlandiya’nın Tampere Üniversitesi’nde ve Estonya’nın Tartu Üniversitesi’nde akademik yaşamının ardından 64 yaşında emekli olmuş. İşte o dönemde Yrjö Kauko'ya, Finlandiya’nın Ankara Büyükelçisi Aarno Yrjö-Koskinen Türkiye’de çalışıp çalışmayacağını soruyor. Çünkü o dönemde birçok yabancı profesör Türkiye’de çalışıyordu. Bunlardan biri de Kauko’nun Tartu’dan öğrencisi olan Estonyalı Adolf Parts olup bir süre sonra Avustralya’ya taşınmış ve haliyle Ankara Üniversitesi’ndeki kadrosu boşalmış.

Kauko Ankara'ya geldiğinde imkânların beklediğinden kötü olduğunu görür ama yine de özellikle elektrokimya ve elektrokimyasal termodinamik araştırmaları yapar. Yrjö Kauko, Ankara’nın iklimini sevdiğini rahatsız olan akciğerlerine ve romatizmasına iyi geldiğini söylemektedir. Ama bir yandan da bu şehrin kendini yaşlandırdığını düşünmektedir.

Atlara olan sevgisi nedeniyle, Ankara'ya gelir gelmez hemen iki at satın alır. Atlarının isimleri Ayfer ve Pembe'dir. Bunlara o zamanlar köy olan Balgat'daki harada binerek bu hobisini sürdürür.
Kauko 1955’te Ankara Üniversitesi’nden sebebi pek bilinmeyen bir sebeple ayrılır. Ülkesine dönerken Yrjö Kauko'yu Ankara tren garından kalabalık bir grup uğurlar. Profesör atlarını da unutmaz ve Pembe ile Ayfer’i de yanında Finlandiya’ya götürür.

Daha sonraki yıllarda (1959) iki yıl önce kurulmuş Atatürk Üniversitesi’ne atandığı haberini alan Kauko'nun Türkiye serüveni yeniden başlar. Ancak ABD’den gelen maddi destekle kurulan ve halihazırda elli kadar Amerikalı öğretim üyesi olan üniversitede Kauko'ya ihtiyaç olup olmadığı tartışması çoktan başlamıştır. Kauko her şeye rağmen yine de gelir Erzurum'a. Ancak Erzurum garında trenden çıkmasına dahi müsaade edilmeden, dönüş biletini eline tutuşturup geldiği gibi İstanbul’a geri gönderilir. Ve böylece Yrjö Kauko'nun Türkiye macerası sona ermiş olur.

Kızı Riitta Mattila üniversite eğitimini 2000'li yıllarda yetişkin bir yaşta tamamladı ve 2010 yılında Helsinki Üniversitesi'nden bir dil çevirmeni olarak mezun oldu. Almanca, İngilizce, Türkçe, İsveççe, Norveççe ve Danca biliyor. Ayrıca 2010-2011 yılları arasında Kafkas Üniversitesi'nde Erasmus Değişim Öğrencisi olarak Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi aldı. Riitta'nın iki Jack Russel Terrier cinsi Sam ve Frodo adında iki köpeği var. “Belki de köpeklerin ardından Türkiye'ye taşınırım" diyor ve ilave ediyor; “Ama Ankara'ya değil, dağlardaki bir çiftlik evine…"

Riitta dört yıl kaldığı Türkiye ve Türkler hakkında çok arkadaş canlısı ve cana yakın olduklarını söylüyor. Bu sıcaklığı ve Türk yemeklerini öven Riitta Türkçe'yi de duygu dili olarak tanımlıyor.

Kauko’nun kızı Riitta Mattila’nın babası Yrjö Kauko hakkında yazdığı kitap: “Bilim ve öğretim tutkusu. Yrjö Kauko’nun Kuopio’dan Patagonya’ya Kadar Olan Yaşamı

error: !!!